*§ 2-1. Ступені грамадскага развіцця
Стадыі эканамічнага росту.
Тэорыя стадый эканамічнага росту была прапанавана амерыканскім вучоным Уолтам Ростау ў канцы 1950-х гг. у процівагу марксісцкаму вучэнню аб грамадска-эканамічных фармацыях. Згодна з гэтай тэорыяй асноўнымі з’яўляюцца два тыпы грамадства – «традыцыйнае» (дакапіталістычнае) і «індустрыяльнае» (капіталістычнае), а гістарычнае развіццё характарызуецца пяццю стадыямі эканамічнага росту:
- 1) «традыцыйнае грамадства»;
- 2) стадыя падрыхтоўкі ўмоў для «зруху»;
- 3) стадыя «зруху» і пераходу да індустрыяльнага развіцця;
- 4) «індустрыяльнае грамадства»;
- 5) стадыя «масавага спажывання».
Развіццё пры такім падыходзе разумеюць перш за ўсё як сінонім высокіх тэмпаў росту. Глыбокія сацыяльныя змены не аналізуюцца, на першы план выходзяць суадносіны інвестыцый і тэмпаў росту валавога нацыянальнага прадукту. Ростау сцвярджаў, што развіццё прамысловасці і індустрыялізацыя ў кожнай краіне немінуча павінны прывесці да тых вынікаў, якія мелі месца на Захадзе, прычым гэта адбудзецца незалежна ад характару вытворчых адносін.
Тэорыя стадый эканамічнага росту – гэта значны крок наперад у параўнанні з тэорыямі першай паловы ХХ ст. Разам з тым дадзеная канцэпцыя, якая прэтэндуе на тлумачэнне гістарычнага працэсу развіцця чалавецтва, не свабодная ад істотных недахопаў: улічваюцца толькі асобныя элементы эканамічных стасункаў, увага надаецца пераважна стадыі разгортвання прамысловай рэвалюцыі, неадназначна ацэньваюцца колькасныя крытэрыі, прапанаваныя для вылучэння стадый.