Гісторыя Беларусі ад старажытных часоў да канца XVIII ст.

РАЗДЗЕЛ ІІІ. СТАНАЎЛЕННЕ І РАЗВІЦЦЕ ДЗЯРЖАЎНАСЦІ НА ТЭРЫТОРЫІ БЕЛАРУСІ

• Працэс фарміравання і развіцця дзяржаўнасці на беларускіх землях ахоплівае перыяд з ІХ ст. па сённяшні дзень. Вылучаюцца наступныя гістарычныя формы беларускай дзяржаўнасці: Полацкае і Тураўскае княствы, Кіеўская Русь, Вялікае Княства Літоўскае, Рускае і Жамойцкае, Рэч Паспалітая, Расійская імперыя. У ХХ ст. з’явіліся нацыянальныя формы дзяржаўнасці: БССР і Рэспубліка Беларусь.

  У Раннім сярэднявеччы тэрыторыю сучаснай беларускай дзяржавы насялялі плямёны балтаў, якіх пачалі актыўна асіміляваць плямёны славян. Да IX ст. усход­нія славяне сфарміравалі племянныя саюзы крывічоў-палачан і дрыгавічоў, якія сталі зародкамі дзяржаўнасці на тэрыторыі Беларусі.

  IX—Х стст. — ​гэта перыяд з’яўлення Полацкага і Тураўскага княстваў, часова аб’яднаных у складзе Кіеўскай Русі. З ХІІ ст. пачалася палітычная раздробленасць.

  Пад пагрозай знешняй небяспекі і з улікам унутрыпалітычных перадумоў у 30-я гг. XIIІ ст. літоўскі князь Міндоўг заснаваў поліэтнічную дзяржаву, якая атрымала назву Вялікае Княства Літоўскае, Рускае і Жамойцкае. ВКЛ уключала сучасныя беларускія, літоўскія, часткова ўкраінскія і расійскія землі.
  У 1569 г. Княства падпісала з Каралеўствам Польскім пагадненне, якое атрымала назву Люблінскай уніі.

  Дзве дзяржавы аб’ядналіся ў Рэч Паспалітую. Але федэратыўная дзяржава перажывала ўнутраны разлад, знешнія войны і паступова аслабела. У выніку Рэч Паспалітая была падзелена ў 1772 г., 1793 г., 1795 г. паміж Расіяй, Прусіяй і Аўстрыяй.

• Храналагічная табліца Страница
• Ментальная карта Страница
• § 7. Першыя дзяржаўныя ўтварэнні на тэрыторыі Беларусі Книга
• § 8. Княствы на тэрыторыі Беларусі ў перыяд раздробленасці Книга

   1. Якія палітычныя цэнтры на беларускіх землях вы ведаеце?
  2. Што такое ўдзельнае княства?

• § 9. Утварэнне Вялікага Княства Літоўскага Книга
• § 10. Становішча беларускіх земель у XIV — першай палове XV ст. Книга

   1. Якія ўдзельныя княствы існавалі на беларускіх землях у пачатку XIV ст.?
  2. Чым было абумоўлена ўтварэнне цэнтралізаваных дзяржаў у краінах Заходняй Еўропы?

• §10-1. Знешняя палітыка ВКЛ у XV – першай палове XVІ ст. Книга
• § 11. Дзяржаўная ўлада і мясцовае кіраванне ў ВКЛ у другой палове XІV – першай палове XVІ ст. Книга

   1. Успомніце, што такое манархія.
  2. Якія асаблівасці мае саслоўна-прадстаўнічая манархія? Прывядзіце прыклады з сусветнай гісторыі.

• §12. Беларускія землі ў складзе Рэчы Паспалітай у другой палове XVI -- XVII ст. Книга

   1. Успомніце прычыны і вынікі Крэўскай уніі.
  2. Як складваліся ўзаемаадносіны паміж ВКЛ і Вялікім Княствам Маскоўскім у першай палове ХVІ ст.?

• § 12-1. Знешнепалітычнае становішча Рэчы Паспалітай у другой палове XVI – першай палове XVII ст. Книга

   1. Успомніце асноўную прычыну Люблінскай уніі.
  2. Якую тэрыторыю займала Лівонія?

• § 12-2. Знешнепалітычнае становішча Рэчы Паспалітай у другой палове XVIІ – першай палове XVIIІ ст. Книга

   З якімі краінамі і чаму вяла войны Рэч Паспалітая ў першай палове XVII ст.?

• §13. Уключэнне беларускіх зямель у склад Расійскай імперыі Книга

   1. Успомніце прычыны бязладдзя ў Рэчы Паспалітай. Што такое канфедэрацыя шляхты?
  2. Назавіце краіны, якія аказвалі найбольшы ўплыў на Рэч Паспалітую ў ХVІІ ст.

• Практыкум "СТАНАЎЛЕННЕ І РАЗВІЦЦЕ ДЗЯРЖАЎНАСЦІ НА ТЭРЫТОРЫІ БЕЛАРУСІ" Книга
• Абагульненне па III раздзеле Книга